« Баланы тәрбиелеу үшін әрбір тәрбиешінің өзі тәрбиелі болу керек»
Бала тәрбиесімен дамуындағы батсы рөл атқарушы отбасы.Бала өмірінің басым бөлігі отбасында өтеді.
Отбасы-адамзат бесігін тербеткен ұя болса,баланың бас ұстазы-ата-ана. Сондықтан бала мектеп табалдырығын аттағанға дейінгі оның алғашқы ұстазы ата-анасы.Отбасы мен мектеп, ұстаз бен ата-ана ,ата-анамен бала арсындағы қарым -қатынас мәселесі қашанда өзекті.
Ұстаз ... жаратылысынан өзіне айтылғанның бәрін жете түсінген,көрген естіген және аңғарғанын жадында сақтайтын мейленше шешін,білімге құштар батыл, ержүрек болуы керек.Біздің мамандығымыздың өзі болашақ үшін қызмет ету. Бала өз өміріне қажетті тәрбиені ең бірінші отбасынан, екінші мектептен алатыны сөзсіз.
Олай болса, әр баланың бойына ұлттық үрдісті, ұлттық сезімді дарыту мұғалімнің міндеті.
Ертеңгі жастарға жүйелі білім ,тәрбиені халық педагогикасына күн өткен сайын артып келеді. Білім алу үшін-тәрбие қажет. Тәртібі төмен ,ата -ананын ақылын алмайтын бала қалай білімді бола алады. Бір сөзбен айтқанда тәрбиелі бала ғана білім нәрімен сусындай алады.Адамды адам қылатын -тәрбие.Баланы дұрыс тәрбиелеу тек ата-ананын ғана міндеті емес. Бұл қоғамның баршаның ісі.Бала – біздің ертеңгі ел ағасы,саясаткер, қоғамның бір мүшесі.Сондықтан баланы тәрбиелеу бәріміздің борышымыз.
Мұғалім алдындағы әрбір баланың ұлт жандылыққа елін, тілін сүюге тәрбиеленеді. Барлық азаматтық тәрбиеге тірек болатын адамгершілік қасиеттерді бойына сіңіру көзделеді.
Мейірімділік- адам блйындағы қасиетті сезім. Ата мейірімі, әке мейірімі,ана мейірімі- адамгершіліктің асқар шыңы. Тәрбиенің бала бойына терең бойлауға,қарапайым дағдылар арқылы бала жүрегіне жол табатын білім ордасы – мектеп. Бала мектеп табылдырығын атағанан бастап, білім мен тәрбие қоса сусындататын мұғалім. Баланы ең бірінші әріп танытып, оған ақ пен қараны үйретип болашақта оның пайдасы зор екенін түсіндіріп отыру керек. Бала ойын баласы, оларға сабақты ойын технологиясын қолдану арқылы өткізу керек.Себебі ойын баланың байқампаздығын ,жылдамдығын ,қиялын дамытады. Қазіргі заман талабына сай оқушылардың қызығушылығын оятып, кез-келген іс-әрекеттің шешімін таба білуге үйретудің маңызы зор. Ол әрине, мектеп қабырғасындағы жас жеткіншектерді меңгертуден бастау алатыны анық. Мектеп табалдырығын енді аттаған бүлдіршіндердің танымдық қабілеттерін дамытып, шығармашылығын арттыруда бала санасына қиындық түсірмей жеңіл сіңіру мұғалімнің шеберлігіне байланысты. Ең алдымен баланың жас ерекшеліктерін ескере отырып, технологияның жеңіл әрі қызықты түрін қолданған дұрыс. Мектепалды даярлық сыныптарында жұмыс істегендіктен ойын арқылы оқыту технологиясын алдыңғы қатарға қойдым. Ойын арқылы баланың психологиясын зерттеп, жан-жақты дамуына ықпал ету менің басты мақсатым. Бұл мақсатқа жету жолында дидактикалық қор жинақтап, жүйелеп, саралап , оны тәжірибеде қолдануда тиімді әдіс –тәсілдерді меңгеріп, ұтымды тұстарын нақтылауда тәжірибемен бөлісу жөн деп санаймын. Ойын технологиясы арқылы қиын тақырыптарды жеңілдетіп, жеңіл жолдармен меңгерту мұғалім шеберлігі болып табылады. Ойын түрлері өте көп: «Санауға көмектес», «Кім ұшқыр», «Мықты болсаң тауып көр», «Олжалы бестік», «Адасқан сандар», «Қыз қуу», «Сиқырлы дүниелер» тағы басқа ойындарды оқушыларға шеберлікпен ұйымдастырса, оқушының жан-жақты дамуына, білімді тез меңгеруіне көмектеседі. Сонымен қатар оқушылардың есте сақтау қабілетін дамытуда да көптеген ойындарды кірістірген дұрыс. Мәселен, шеңбер құру арқылы оқушылар мұғалімнің көмегімен аты аталған затты қимылмен көрсету немесе оны таба білу, түр-түсін сипаттау арқылы есте сақтау қабілеттері дамиды. Сонымен қатар «Сөзді есіңе сақта» ойыны арқылы оқушының зейінін тұрақтандырып, тыңдай білуге дағдыландыруға болады. Мектепалды даярлық сыныптарында ойынды әсіресе дене қимылдарында, саусақпен жұмыс жасауда, көңіл-күйлерін сергітуде, шапшаңдыққа, ойлап тапқын шындығына тез енуге пайдаланған дұрыс. Ойын барысында қиындықтарды жеңіп, өз мақсатына жеткенін айтып отыруда маңызды. Сондықтанда ойын технологиясының білімділіктен басқа танымдық, тәрбиелік маңызы да зор. А. С. Мокаренко: «Ойын - балалар өмірінде өте маңызы зор нәрсе, үлкендердің қайраткерлігі, жұмысы, қызметі қандай маңызды болса, балалардың ойыны да сондай маңызды. Ойында бала қандай болса, өскен кезде жұмыста да, көбінесе, сондай болады. Сондықтан болашақ қайраткер, ең алдымен, тәрбиені ойын арқылы алады,»- деп балалар ойынын жоғары бағалаған. Атаа-аналар балның мектепте қана оқып қоймай ,ата-анамен үйдеде білім деңгейін көтерип отыру керек. Бала біздің болашағымыз , еліміздің ертеңі.Білімді , саналы қабілетті ұрпақ тәрбиелеу ол біздің қолымызда.